4 λεπτά χρόνος ανάγνωσης
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων και διευθύνων σύμβουλος της Geohellas κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, δήλωσε ότι με ένα νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης σε ορίζοντα πενταετίας, οι κρίσιμες και στρατηγικές ορυκτές ύλες που διαθέτει η χώρα μας, , μπορούν να την οδηγήσουν σε δεσπόζουσα θέση σε ζητήματα τεχνολογικών εξελίξεων, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι προηγμένοι ημιαγωγοί κ.α. Οι επενδύσεις και η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων στον μεταλλευτικό και στον υπόλοιπο εξορυκτικό κλάδο θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και θα ενισχυθεί η οικονομία της χώρας.
Η πρόταση του κ. Γιαζιτζόγλου για την αξιοποίηση των στρατηγικών ορυκτών ως μοχλός ανάπτυξης για την Ελλάδα προϋποθέτει κάποια δεδομένα. Αρχικά πρέπει να διευκρινίσουμε ότι όταν αναφερόμαστε στην Ελλάδα οφείλουμε να εννοούμε το σύνολο των πολιτών και όχι κάποιων συγκεκριμένων ομάδων.
Αν δούμε την πορεία του μεταλλευτικού και εξορυκτικού κλάδου στην χώρα μας από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, θα διαπιστώσουμε ότι η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας μας έχει παραχωρηθεί κυρίως σε ιδιωτικές εταιρείες, ακόμη και αλλογενών συμφερόντων, με συνέπεια να μειώνεται το όφελος που θα μπορούσε να υπάρξει για το σύνολο των πολιτών και συνήθως να υποβαθμίζεται το τοπικό περιβάλλον.
Τα δικαιώματα εξόρυξης μεταλλευμάτων ανήκουν σε ιδιωτικούς φορείς που αποκτούν τις άδειες από το κράτος. Ο έλεγχος και η χορήγηση των δικαιωμάτων αυτών γίνεται μέσω του υπουργείου περιβάλλοντος και ενέργειας και άλλων αρμοδίων αρχών. Οι ημέτεροι της εκάστοτε κυβέρνησης είναι πάντα οι ευνοημένοι. Συχνά οι ιδιωτικές εταιρείες που αναλαμβάνουν εξορυκτικές δραστηριότητες φαίνεται να είναι στενά συνδεδεμένες με πολιτικά συμφέροντα ή με εταιρείες συμφερόντων πολιτικών προσώπων.
Οι ιδιωτικές εταιρείες αποσκοπούν στο μέγιστο κέρδος τους και δεν τους απασχολεί ιδιαίτερα ο σεβασμός στο περιβάλλον ή τα δίκαια των τοπικών κοινωνιών, όπως έχει αποδειχθεί διαχρονικά. Με την δυνατότητα διαπλοκής τους με το πολιτικό κατεστημένο μπορούν ακόμη και να παραβιάζουν τους όποιους νόμους και κανονισμούς υπάρχουν για την προστασία του περιβάλλοντος και των δικαίων των τοπικών κοινωνιών.
Για τον λόγο αυτό συχνά υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες. Είναι γνωστά τα γεγονότα στην Χαλκιδική, οι τωρινές αντιδράσεις στην Χίο κτλ. Είναι παράδοξο να χρειάζεται να επιστρατεύονται οι κατασταλτικοί μηχανισμοί του κράτους και η κρατική προπαγάνδα για να επιβάλλονται βίαια πράξεις, που υποτίθεται είναι για το “καλό” της χώρας και των τοπικών κοινωνιών, αλλά που οι πολίτες δεν μπορούν να το αντιληφθούν, σε αντίθεση με τους “οξυδερκείς” πολιτικούς μας!
Η Ελλάδα είναι πλούσια σε μεταλλεύματα και η εξόρυξη στρατηγικών ορυκτών, όπως το γάλλιο από τον βωξίτη, θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια ηγετική θέση για την χώρα μας σε τεχνολογίες αιχμής. Αυτό βέβαια προϋποθέτει την ύπαρξη πολιτικής βούλησης και άσκηση ανεξάρτητης, από ξένες επιρροές, πολιτικής με στόχο το συμφέρον της χώρας και των Ελλήνων πολιτών.
Η ανάπτυξη τεχνολογικών εφαρμογών απαιτεί πολύπλοκες επενδύσεις και υποδομές που ξεπερνούν την απλή εξόρυξη των φυσικών πόρων. Σήμερα η χώρα μας δεν έχει τις απαιτούμενες υποδομές για να αξιοποιήσει πλήρως αυτές τις δυνατότητες σε τεχνολογικό επίπεδο, παρά την ύπαρξη των ορυκτών. Αυτό συμβαίνει ως αποτέλεσμα των πολιτικών που εφάρμοσαν όλες οι κυβερνήσεις από την δεκαετία του 1990 και μέχρι σήμερα, εξαφανίζοντας σχεδόν κάθε βιομηχανική δραστηριότητα.
Θα πρέπει όλη η παραγωγή από τα μεταλλεία της χώρας να χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη στην εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία. Δεν πρέπει να εξάγονται οι πρωτογενείς πρώτες ύλες παρά μόνο μεταποιημένα βιομηχανικά προϊόντα, που θα περιλαμβάνουν την υπεραξία της μεταποίησης. Θα μπορούσε, ακόμη και με νομοθετική ρύθμιση, να απαγορευθεί η εξαγωγή αμεταποίητων πρώτων υλών και προϊόντων.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η υγεία των πολιτών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα καθώς κάποιες εξορυκτικές δραστηριότητες είναι εξαιρετικά ρυπογόνες. Επομένως αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι σοβαρός πολιτειακός σχεδιασμός με αποκλειστικό γνώμονα το συλλογικό συμφέρον, εξασφαλίζοντας:
1) ότι οι φυσικοί πόροι αξιοποιούνται, με απόλυτο σεβασμό προς το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες, για το δημόσιο όφελος και όχι για τα συμφέροντα των λίγων, και
2) την πραγματική ανάπτυξη, με ένα ισχυρό πλαίσιο για την έρευνα, την καινοτομία και την βιομηχανία. Έτσι η ανάπτυξη δεν στηρίζεται αποκλειστικά στην εξόρυξη των φυσικών πόρων αλλά προωθείται και η τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη και σε άλλους τομείς.
Συμπερασματικά λοιπόν λύσεις υπάρχουν και είναι στο χέρι των Ελλήνων πολιτών, να εφαρμοστούν, με την ενεργοποίησή τους και την ορθή διαχείριση του μοναδικού όπλου που διαθέτουν, την ψήφο τους. Είναι ανόητο να αναμένουμε διαφορετικά αποτελέσματα ανακυκλώνοντας τους ίδιους κομματικούς σχηματισμούς και δη με τα ίδια πρόσωπα!
Χαράλαμπος Φιλιππάκης